به گزارش فاطمه باقری خبرنگار رصد اقتصادی، صادرات فولاد یکی از ارکان مهم اقتصاد ایران است که با تولید سالانه حدود 30 میلیون تن، نقش مهمی در ارزآوری و اشتغال‌زایی ایفا می‌کند. با این حال، صنعت فولاد ایران با چالش‌های متعددی همچون محدودیت‌های انرژی و زیرساخت‌های قدیمی مواجه است که بر توانایی کشور برای حفظ و گسترش بازارهای صادراتی تأثیر می‌گذارد.
در این گزارش، با بررسی دقیق ظرفیت‌های تولید، چالش‌ها و فرصت‌های صادرات فولاد ایران، به چشم‌اندازهای این صنعت در سال‌های آینده می‌پردازیم.
وضعیت فعلی صادرات فولاد ایران
در حال حاضر، ایران در بین 10 تولیدکننده برتر فولاد جهان قرار دارد و بیش از 24 درصد از تولید فولاد خام خود را صادر می‌کند. این در حالی است که میانگین جهانی صادرات فولاد حدود 3 درصد از کل تولید است. به این ترتیب، ایران به طور قابل توجهی از استانداردهای جهانی پیشی گرفته است. با این حال، سبد صادراتی ایران عمدتاً از فولاد خام تشکیل شده و تنها بخش کوچکی از محصولات نهایی را شامل می‌شود. این موضوع برخلاف کشورهای دیگر است که بخش عمده‌ای از صادراتشان را محصولات فولادی نهایی تشکیل می‌دهد.
ظرفیت‌های جدید تولید
صنعت فولاد ایران در سال‌های اخیر برنامه‌های توسعه‌ای زیادی را دنبال کرده است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که تا پایان سال 1403، ظرفیت تولید شمش و آهن اسفنجی در کشور به میزان 4.1 میلیون تن و 5.8 میلیون تن افزایش خواهد یافت. این افزایش تولید به ویژه در بخش شمش فولادی، باعث کاهش مازاد تولید آهن اسفنجی و گندله خواهد شد و به بهبود تعادل عرضه و تقاضا در بازارهای داخلی و خارجی کمک می‌کند. همچنین، افزایش تولید باعث خواهد شد ایران بتواند نقش بیشتری در بازارهای جهانی ایفا کند.
چالش‌های انرژی
یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی صنعت فولاد ایران، محدودیت‌های انرژی است. صنایع فولادی ایران نزدیک به 11 درصد از کل برق و 5 درصد از گاز مصرفی کشور را به خود اختصاص می‌دهند. کمبود برق و گاز در ماه‌های گرم سال باعث کاهش تولید و صادرات فولاد شده است. این مشکل به ویژه در تابستان 1402 به شدت احساس شد و کاهش ظرفیت تولیدی برخی کارخانه‌ها منجر به افت صادرات شد.
بازارهای صادراتی
فولاد ایران عمدتاً به کشورهای منطقه، به‌ویژه عراق، ترکیه و امارات متحده عربی صادر می‌شود. همچنین بازارهای جدیدی در کشورهای آسیایی مانند چین و هند نیز برای فولاد ایران فراهم شده است. با این حال، رقابت شدید با سایر تولیدکنندگان فولاد جهانی، به ویژه چین و روسیه، مانع از گسترش بیشتر بازارهای صادراتی ایران شده است.
این کشورها با تولید انبوه و قیمت‌های رقابتی، بخشی از بازارهای سنتی ایران را تسخیر کرده‌اند. بنابراین، یکی از استراتژی‌های پیشنهادی برای حفظ و توسعه بازارهای صادراتی، سرمایه‌گذاری در تولید محصولات فولادی نهایی با ارزش افزوده بیشتر است.
فرصت‌های نوین در بازار جهانی
با توجه به تقاضای روزافزون برای فولاد به ویژه در صنایع ساختمانی و خودروسازی، پیش‌بینی می‌شود که بازار جهانی فولاد در سال‌های آینده رشد کند. ایران به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی فولاد در منطقه می‌تواند از این فرصت‌ها بهره‌برداری کند. توسعه زیرساخت‌های انرژی و ارتقاء فناوری‌های تولیدی از جمله اقداماتی است که می‌تواند به بهبود وضعیت صادراتی کشور کمک کند.
صنعت فولاد ایران، علی‌رغم چالش‌هایی مانند محدودیت‌های انرژی و رقابت جهانی، دارای پتانسیل‌های قابل توجهی برای گسترش صادرات است. با افزایش ظرفیت‌های تولید و بهبود زیرساخت‌های صنعتی و انرژی، ایران می‌تواند به یکی از بازیگران اصلی بازار جهانی فولاد تبدیل شود. توسعه محصولات نهایی فولادی با ارزش افزوده بیشتر و بهره‌برداری از بازارهای نوظهور، از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به تحقق این هدف کمک کند.
.jpg)
.gif)
0 دیدگاه