فرق سرمایه گذاری و پس انداز

سرمایه گذاری و پس انداز دو مفهوم کاملا مجزا از یک دیگر محسوب می شود. در واقع هر کدام از این ها به عنوان یک راهکار در جهت بهبود وضعیت مالی شناخته می شود. به طور کلی در مفهوم سرمایه گذاری فرد به دنبال افزایش ارزش سرمایه است. اما در پس انداز فرد سعی می کند قدرت مالی خود را برای آینده تقویت کند. بنابراین عملا در پس انداز ما با مفهوم افزایش ارزش سرمایه رو به رو نیستیم.

ما در ادامه می خواهیم به شکل عمیق تری تفاوت های میان سرمایه گذاری و پس انداز را مورد بررسی قرار دهیم، با این هدف که بدانیم در اقتصاد امروز ایران کدام یک از این دو مسیر می تواند به بهبود وضعیت مالی ما کمک بیشتری کند؟ آیا منطقی است در یک اقتصاد پرنوسان دست به سرمایه گذاری بزنیم؟ و یا درست است که بخواهیم در اقتصادی که تورم روز به روز بیشتر می شود سرمایه خود را ساکن نگه داریم؟ این ها سوالات اصلی است که با بررسی مفاهیم سرمایه گذاری و پس انداز به صورت مجزا و مقایسه عملکردی ان ها در اقتصاد امروز به آن ها پاسخ خواهیم داد.

شناخت مدل اقتصادی ایران

پیش از آنکه بخواهیم هر مفهوم اقتصادی را تعریف کنیم و یا آن را مورد بررسی قرار دهیم، باید زمینه اقتصادی آن را مشخص نماییم. در واقع ما باید پیش از هر کاری نشان دهیم که قرار است پس انداز و سرمایه گذاری را در کدام اقتصاد مورد بررسی قرار دهیم. نوع مدل اقتصادی اصلی ترین عامل در تعریف هر مفهوم موثر در اقتصاد شناخته می شود.

در حالت کلی می توان دو نوع مدل اقتصادی تشریح کرد که در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. مدل اقتصاد تورمی و مدل اقتصاد مالیاتی این دو نوع کلی را تشکیل می دهد. بسیاری از کشورهای سطح اول جهان مانند کشورهای اروپایی و آمریکایی از اقتصاد مالیاتی استفاده می کنند. در این اقتصاد دولت بر اساس ابزار مهمی تحت عنوان مالیات سعی می کند جریان مالی را کنترل کند. همچنین دولت به صورت مستقیم هیچ نقشی در روند بازار ندارد و در اصلاح بازار به صورت کاملا آزاد – بر اساس عرضه و تقاضا – پیش می رود.

اما در اقتصادهای تورمی مانند ایران دولت به عنوان بزرگ مصرف کننده و بزرگترین تولید کننده در میان بازی اقتصاد حضور دارد. به نوعی دولت بر اساس تورم سعی می کند جریان مالی را مدیریت کرده و هزینه های مربوط به امور خود را تامین کند. این که می بینید بخش عمده ای از شرکت ها و نهادهای مهم تجاری دولتی هستند بدین معنی است که دولت همیشه دست های مهمی در روند اقتصاد دارد. یادتان باشد در بازاری که دولت و حاکمیت خود ذی نفع محسوب می شود نمی توان انتظار داشت که تنها ابزارهای اقتصادی در بازارها دخیل باشد. به هر حال دولت دارای قدرت های مالی و غیر مالی متنوعی است که می تواند جریان بازارهای مختلف را در اختیار داشته باشد.

حال با توجه به این مسئله که اقتصاد ایران عمدتا از نوع اقتصاد تورمی است ( در عین حالی که دولت از مالیات به عنوان ابزار تامین هزینه استفاده می کند )، می خواهیم بدانیم پس انداز و سرمایه گذاری چیست و چه تفاوت هایی در این نوع اقتصاد با یک دیگر دارد.

پس انداز یا سرمایه گذاری

پس انداز چیست؟

برای مقایسه دو یا چند مفهوم، ابتدا باید ویژگی ها و نکات بارز هر کدام از آن مفاهیم شناخته شود. از این رو در اولین گام سراغ تعریف پس انداز از منظر اقتصاد می رویم. می خواهیم بدانیم پس انداز از دید اقتصاد به چه معنی است و چه ویژگی ها و عملکردی می تواند داشته باشد؟

پس انداز مفهومی است که بسیاری از ما با آن آشنا هستیم. در حالت ساده پس انداز به معنی حفظ درصدی از سرمایه برای آینده است. به طور مثال اگر شما بتوانید هر ماه ده درصد از درآمد خودتان را کنار بگذارید در انتهای ده ماه شما به اندازه درآمد یک ماه قدرت مالی اضافی خواهید داشت.

مهمترین ویژگی و مزیت پس انداز در این است که شما بدون ریسک می توانید قدرت مالی آینده خودتان را افزایش دهید. در همان مثال، شما بدون این که کار خاصی انجام داده باشید و یا بخواهید ریسکی تحمل کنید طی ده ماه قدرت مالی خودتان را در ماه دهم دو برابر می کنید. این قدرت ماه به ماه افزایش پیدا کرده و قدرت مالی شما در ماه 20 ام - با در نظر گرفتن ثابت ماندن همه فاکتورهای اقتصادی و درآمدی – سه برابر خواهد شد.

مزیت دیگر پس انداز این است که بر اساس درصد کمی از درآمد شکل می گیرد. یعنی شما به جز هزینه های جاری همواره می توانید درصد خاص و کوچکی را به عنوان پس انداز در نظر داشته باشید. این درصد کم طی زمان در کنار یکدیگر قرار گرفته و تبدیل به یک سرمایه کلان می شود.

سرمایه گذاری بهتر است یا پس انداز؟

سرمایه گذاری چیست؟

سرمایه گذاری مفهومی است که بر اساس سود و زیان شکل می گیرد. در واقع شما در سرمایه گذاری به دنبال افزایش سرمایه بر اساس یک اقدام مالی هستید. اما نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که سود همواره با مفهوم ضرر همراه است. یعنی این اقدام مالی می تواند باعث کاهش سرمایه شما شود. به نوعی گفته می شود که سرمایه گذاری همواره با ریسک همراه است.

بیشتر بخوانید: بهترین روش های سرمایه گذاری

مهمترین مزیت سرمایه گذاری این است که می تواند قدرت مالی شما در مدت زمان کوتاه افزایش دهد. در همان مثال بالا اگر شما به جای پس انداز بخواهید از روش سرمایه گذاری استفاده کنید به صورت تئوری این احتمال وجود دارد که در بازار بورس ایران هر روز کاری بین 5 تا 10 درصد به سرمایه خودتان اضافه کنید. بنابراین در روش سرمایه گذاری امکان افزایش سرمایه با درصد بالاتر در مدت زمان کوتاه تری امکان پذیر است.

بیشتر بخوانید: چطور یک سرمایه گذاری کم ریسک و پر بازده داشته باشیم؟

از طرف دیگر موقعیت های سرمایه گذاری همواره گسترده تر از روش های پس انداز است. به نوعی شما می توانید بازارهای مالی مختلف و یا صندوق های سرمایه گذاری خاصی را بر اساس استراتژی، شخصیت و نیاز خودتان انتخاب کنید. بنابراین در روش سرمایه گذاری عملا شما می توانید بر اساس نیاز خودتان قدرت پولتان را در اختیار بگیرید. اصطلاحا گفته می شود که در این مسیر پول برای انسان کار می کند.

تفاوت سرمایه گذاری و پس انداز

تفاوت سرمایه گذاری و پس انداز بر اساس مدل اقتصادی

در ابتدای این مقاله عنوان کردیم که اقتصاد ایران از نوع تورمی است. در بیان ساده تر در این اقتصاد همه چیز بر اساس جریان تورم مدیریت می شود. برای درک اقتصاد تورمی بهتر است خودرویی را تحت عنوان تورم تصور کنید که در موقعیت های زمانی مختلف از بازارهای مختلف عبور می کند. در این خودرو افرادی تحت عنوان تقاضا کننده یا خریدار حضور دارند. با عبور گروهی خریداران از یک بازار، این بازار شروع به رشد کرده و قیمت ها افزایش پیدا می کند. بنابراین فروشنده ها با قیمتی بالاتر از قیمت خرید خود اقدام به فروش یا عرضه می کنند.

یادتان هست که عنوان کردیم دولت خود به عنوان بزرگترین عرضه کننده در اقتصاد تورمی شناخته می شود. بنابراین دولت نیز به دنبال این است که از تورم استفاده کرده و با عرضه محصولات و خدمات خود با قیمت بالاتر نسبت به درآمدزایی اقدام کند.

مهمترین اثر تورم این است که هزینه سرعت رشد بالاتری نسبت به درآمد خواهد داشت. زمانی که خدمات و محصولات با قیمت بالاتر عرضه شود در حالی که درآمد فرد ثابت است عملا بدین معنی است که قدرت مالی وی – با فرض ثابت ماندن درآمد – کاهش پیدا می کند.

از طرف دیگر در اقتصاد تورمی فاصله ارزش مالی میان دلار و پول محلی رفته رفته افزایش پیدا می کند. در چنین وضعیتی پول محلی مانند ریال دچار کاهش ارزش می شود. بنابراین عملا بدون این که شما کاری انجام دهید و یا اقدامی کنید، سرمایه ساکن شما کاهش پیدا می کند.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری با سود 50 درصد از چه روشی امکان پذیر است؟

بر این اساس پس انداز نمی تواند قدرت مالی شما را برای آینده به اندازه قابل قبولی حفظ کند. در جایی که تورم به صورت سالانه 40 درصد باشد، عملا نمی توان انتظار داشت که پس انداز ( ساکن نگه داشتن سرمایه ) بتواند عملکرد خاصی داشته باشد. شما با پس انداز قدرت مالی خود را در آینده حفظ خواهید کرد اما با درصد بسیار پایین تر از چیزی که فکر می کنید. با این حال سرمایه گذاری گرچه در موقعیت های مختلف ریسک های گوناگونی دارد، می تواند ارزش سرمایه شما را در طول زمان حفظ کرده و یا به آن بیافزاید.

سرمایه گذاری که شکل پس انداز است

سرمایه گذاری که شکل پس انداز است

همیشه راه سومی هم وجود دارد! بسیاری از افراد شخصیت ریسک پذیری ندارند و نمی توانند قبول کنند که سرمایه خودشان را در معرض زیان سرمایه گذاری قرار دهند. از طرف دیگر با توجه به پایه اقتصادی کشور عملا پس انداز بدون سود یا بر اساس سود بانکی ( 23 درصد به صورت سالانه ) نمی تواند کارایی لازم را داشته باشد. بنابراین باید به دنبال راهی باشیم که سودی بالاتر از تورم سالانه و البته ریسک پذیری کمتر از بازارهای سرمایه ای داشته باشد.

کرادفاندینگ بر اساس اعطای وام تلفیقی از دو مسیر است. در واقع در این روش که توسط پلتفرم دونگی در ایران ارائه می شود، شما به عنوان سرمایه گذار خرد یا کلان طرح های توسعه ای ارائه شده توسط شرکت های مختلف را مورد بررسی قرار می دهید. این طرح ها از نظر هدف توسعه، سودآوری و دوره سرمایه گذاری با یک دیگر متفاوت است. بنابراین شما می توانید سبد خاصی از این نوع سرمایه گذاری برای خود طراحی کنید.

بیشتر بخوانید: کرادفاندینگ چیست؟ آنچه که در مورد تامین مالی جمعی باید بدانید

چند نکته مثبت مهم در خصوص کرادفاندینگ در دونگی وجود دارد. اول این که سرمایه گذاری شما در این روش بدون ریسک از دست دادن اصل سرمایه است. در کلام ساده تر اصل سرمایه توسط شرکت ارائه دهنده طرح و ضمانت های ارائه شده تضمین می شود. بنابراین مسلما در پایان دوره ( دو تا 12 ماهه ) اصل سرمایه به شما بازگردانده می شود. از این جنبه کرادفاندینگ مانند یک پس انداز عمل می کند.

نکته دوم این است که طرح های ارائه شده پیش بینی خود را از بازدهی تامین سرمایه انجام شده بیان می کنند. در واقع در این طرح ها عنوان می شود که اگر تامین سرمایه صورت بگیرد این طرح می تواند در این دوره چند درصد سودآوری داشته باشد. این سود متعلق به تامین کننده های سرمایه خواهد بود. به طور مثال در دونگی طرح هایی وجود دارد که می توانند در یک دوره دوازده ماهه تا 45 درصد سود خالص به سرمایه گذار بدهد.

از این جهت سود خالص گفته می شود که سرمایه گذار هیچ کارمزد یا مالیاتی در دونگی پرداخت نمی کند. همچنین در نظر داشته باشید با توجه به محدود بودن بازارهای هدف در این روش عملا تورم و سایر فاکتورهای اقتصادی تاثیر مستقیمی در سودآوری شما نخواهند داشت. حتی در بعضی از طرح های سرمایه گذاری ارائه شده سودآوری در کنار بازگشت اصل سرمایه تضمین می شود و این یعنی حداقل ترین ریسک برای یک سرمایه گذاری.

سرمایه گذاری یا پس انداز

پرسش های متداول

سرمایه گذاری بهتر است یا پس انداز؟

هر کدام از این مفاهیم، دو مسیر جداگانه در امور مالی محسوب می شود. بر اساس پایه اقتصادی ایران که بر اساس یک اقتصاد تورمی چیده شده، عملا می توان گفت که پس انداز نمی تواند کارایی لازم و اسمی خود را داشته باشد. در عین حالی که سرمایه گذاری در بازارهای مالی مختلف غالبا با ریسک نسبتا بالایی همراه است. به نظر می رسد استفاده از یک مسیر سوم ( تلفیقی از سرمایه گذاری و پس انداز ) می تواند کارایی لازم را برای سرمایه گذار داشته باشد.

آیا طرح های ارائه شده توسط دونی معتبر است؟

دونگی طرح های ارائه شده را اعتبار سنجی می کند و همچنین این طرح ها و شرکت های ارائه کننده آن ها توسط سازمان فرابورس مورد بررسی قرار می گیرند. شما می توانید اعتبارسنجی های مالی انجام شده را در خصوص هر شرکت ارائه کننده طرح به سادگی در پلتفرم دونگی مشاهده کنید.

کرادفاندینگ چیست؟

کرادفاندینگ به معنای تامین سرمایه جمعی است. این روش به چند دسته تقسیم می شود. بازار بورس و سهام نیز به نوعی کرادفاندینگ محسوب می شود. در روش کرادفاندینگ از نوع اعطای وام، سرمایه گذار سرمایه خود را برای دوره مشخص به سرمایه پذیر قرض می دهد. سرمایه پذیر نیز در پایان دوره این سرمایه را همراه با سود تعریف شده به سرمایه گذار بازمی گرداند.

این مطلب، یک خبر آگهی بوده و رصد اقتصادی در محتوای آن هیچ نظری ندارد

تفاوت سرمایه گذاری و پس انداز؛ در اقتصاد ایران سرمایه گذاری بهتر است یا پس انداز؟