چه عواملی باعث خشکی دهان می شوند؟

خشکی دهان  یکی از اختلالات غدد بزاقی است که ممکن است درمان شود. شرایط خاص و ابتلا به برخی بیماری‌های حاد مانند اوریون می‌تواند باعث مبتلا شدن به  خشکی دهان  شود.

.

برخی حقایق در مورد خشکی دهان از این قرارند که:

خشکی دهان نمی تواند تهدیدکننده حیات باشد اما به هر حال بدون عارضه جانبی هم نیست.

خشکی دهان در اثر افزایش سن در جمعیت عمومی بیشتر شایع است.

خشکی دهان معمولا عارضه جانبی مصرف برخی داروها است.

گاهی اوقات خشکی دهان ناشی از یک بیماری زمینه ای مانند سارکوئیدوز یا آمیلوئیدوز است.

علائم خشکی دهان عبارتند از لب های ترک خورده، بوی بد دهان و بزاق چسبنده.

برخی از درمان های مرتبط با سرطان منجر به خشکی دهان می شوند.

سیگار یا خواب با دهان باز از عوامل ابتلا به خشکی دهان هستند.

برخی از افراد ممکن است این تصور را داشته باشند که خشکی دهان بخشی طبیعی از روند پیری است در حالیکه علت اصلی نمی تواند این باشد. افراد سالمند اغلب به دلیل مصرف برخی داروها در مقایسه با جمعیت عمومی، بیشتر به خشکی دهان مبتلا می شوند.

علاوه بر این خشکی دهان ممکن است ناشی از یک بیماری جدی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید، اسکلرودرمی، سارکوئیدوز، آمیلوئیدوز، سندرم شوگرن، و کم کاری تیروئید باشد. در واقع خشکی دهان یک بیماری نیست، یک علامت و یک عارضه جانبی ناشی از شرایط دیگر است.

علائم خشکی دهان

علائم و نشانه های خشکی دهان ممکن است شامل این موارد شود:

بوی بد دهان، التهاب و ترک خوردگی لب ها، ترک خوردگی مخاط دهان، اختلالات طعم، عفونت های قارچی در دهان مانند برفک، زبان دردناک، نیاز به افزایش نوشیدن آب بخصوص در شب، التهاب زبان، زخم زبان، بیماری های لثه، پوسیدگی دندان و ایجاد پلاک روی دندان، مشکلات بلع و جویدن بخصوص در مورد غذاهای خشک و ترد مانند غلات و حبوبات. عفونت غدد بزاقی، گلو درد، بزاق چسبنده، پوسته پوسته شدن اطراف دهان.

علل

برخی از علل احتمالی خشکی دهان عبارتند از:

داروها:  بسیاری از داروهای بدون نسخه منجر به خشکی دهان می شوند از جمله آنتی هیستامین ها، داروهای فشار خون بالا، داروهای شل کننده عضلانی، داروهای پارکینسون و برخی از داروهای ضد افسردگی.

سن:  همانطور که گفته شد افراد مسن بیشتر از بقیه جمعیت عمومی داروهای اخیر را مصرف می کنند که خود عاملی برای ابتلا به خشکی دهان است.

درمان سرطان:  پرتو درمانی سر و گردن می تواند به غدد بزاقی آسیب برساند و در نتیجه بزاق کمتر تولید شود. شیمی درمانی نیز می تواند ماهیت بزاق را تغییر دهد.

آسیب یا جراحی:  بروز آسیب ها به سر و گردن می تواند باعث خشکی دهان شود.

توتون و تنباکو:  جویدن این محصولات یا دود کردن آنها عامل خطر دیگر است.

کم آب شدن بدن:  ناشی از فقدان مایعات، عامل خطر ابتلا به خشکی دهان است.

ورزش در گرما:  غدد بزاقی هنگام ورزش در هوای گرم بیشتر تمایل به خشک شدن دارند.

برخی از شرایط سلامتی مرتبط با خشکی دهان عبارتند از:

اختلالات اضطرابی

افسردگی

اچ آی وی/ایدز

بیماری پارکینسون

دیابت کنترل نشده، سندرم شوگرن

خوابیدن با دهان باز

خر و پف کردن

سکته مغزی یا بیماری آلزایمر

همانطور که گفته شد، خشکی دهان علامت ایجاد مشکل است، و یک بیماری نیست. درباره این آن با دندان پزشک و پزشک متخصص صحبت کنید تا با بررسی وضعیت شما علت خشکی دهان مشخص شود. دندان پزشک از شما درباره سابقه درمانی و علائم مشکل و نیز داروهای مصرفی سوال خواهد کرد. علاوه بر این دندان پزشک وضعیت دهان شما را بررسی می کند و به این ترتیب وضعیت ترشح بزاق و نیز وضعیت ترک ها، زخم ها و علائم احتمالی مربوط به ایجاد پوسیدگی و بیماری لثه را مشخص می نماید. آزمایش خون و یا اسکن از غدد بزاقی نیز شاید تجویز شود. سیالوگرافی یا بیوپسی از بزاق از روش های دیگر تشخیصی هستند.

درمان

راه های درمان خشکی دهان بستگی به علت آن دارد: پزشک به شما توصیه می کند بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید. این کار به معنی این است که باید به نحو صحیح و بطور منظم مسواک زده و نخ دندان بکشید. علاوه بر این لازم است شما ملاقات منظم با دندان پزشک داشته باشید. در مطب، دندان پزشک یا متخصص دهان از ماده فلوراید بر روی دندان های شما استفاده می کند. همچنین ممکن است به شما توصیه شود از دهان شوی حاوی فلوراید در خانه استفاده کنید. در این حالت ممکن است نیاز به همکاری پزشک و دندان پزشک شما برای مدیریت مشکل خشکی دهان وجود داشته باشد.

درمان استفاده شده برای رفع مشکل بستگی به شدت مشکل ایجاد شده و علت خشکی دهان دارد. در این حالت فلوراید درمانی می تواند به پیشگیری از ایجاد پوسیدگی کمک کند. برای بهبود سریع تر می توان از دهان شویه، اسپری یا ژل حاوی بزاق مصنوعی استفاده کرد. علاوه بر این با توجه به شرایط درمانی و تشخیص مشکل، پزشک یا دندان پزشک ممکن است به شما استفاده از داروهایی را تجویز کند که باعث ترشح بیشتر بزاق در دهان می شود.

برای کاهش علائم مشکل، اقدامات زیر را انجام دهید:

زیاد آب بنوشید تا به این ترتیب مخاط دهان خود را مرطوب نگه دارید. همیشه همراه خود آب داشته باشید و نوشیدن آب را در تمام طول مدت روز انجام دهید.

شیرینی های سفت بدون شکر، تکه های یخ یا یخمک بدون شکر مصرف کنید چون این کار باعث می شود تا کمتر احساس خشکی دهان داشته باشید.

در هنگام جویدن آدامس از آدامس های بدون شکر استفاده کنید.

از مرطوب کننده دهان یا مواد جایگزین بزاق استفاده کنید.

از دهان شویه ها و شستشو دهنده هایی استفاده کنید که حاوی الکل نباشند.

از مصرف غذاهای شور و خشک (مثل شیرینی ها و غذاهای خشک و ترد) و غذاها و نوشیدنی های حاوی سطح بالای شکر خودداری کنید.

از مصرف نوشیدنی های حاوی الکل یا کافئین خودداری کنید. این نوشیدنی ها باعث کاهش سطح آب بدن به خاطر افزایش دفعات ادرار و خشکی دهان می شوند.

از سیگار کشیدن خودداری نمایید.

برای کاهش التهاب بافت های خشک، از مرطوب کننده روی لب ها استفاده کنید و از مسواک نرم برای مسواک زدن دندان ها و لثه های خود بهره گیرید.

منبع: medicalnewstody

چه عواملی باعث خشکی دهان می شوند؟