به گزارش رصد اقتصادی: فرار متهم یا مجرم به چند طریق صورت میپذیرد که در پارهای از موضوعات امکان دارد شخصی که متهم به جرمی میباشد و هنوز حکم جلب آن صادر نشده و تنها دستور بازداشت او صادر شده است فرار کند و همچنین امکان دارد کسی که مجرم میباشد و حکم جلب او صادر شده است متواری شود یا فرار کند که در هر دو نوع به مجازات تعیین شده در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد.
صورت دیگری که وجود دارد این است که گاها امکان دارد شخص متهم یا مجرم از عدهای برای فرار خود کمک گیرد به عنوان مثال پس از فرار به مخفی کردن مجرم کمک کنند و یا آنکه زمینه فرار وی را فراهم نمایند که در این شرایط هم مجازات شخص یا اشخاصی که به متهم کمک نمودهاند و همچنین خود متهم متواری، در قانون پیش بینی شده است.
گزارشگر رصد اقتصادی تصمیم گرفته است تا در این مقاله توضیحات بیشتری درباره مجازات فرار متهم از حکم جلب ارائه دهد. پس اگر شما هم مایل هستید اطلاعات بیشتری در این زمینه بدست آورید، حتما تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
انواع دستور جلب
جلب عادی چه تفاوتی با جلب سیار دارد؟
حکم جلب حقوقی
حکم جلب کیفری
بررسی انواع حکم جلب در ایران
۱- جلب تقویتی
۲- جلب ثالث
موارد صدور حکم جلب
اختفا یا فراری دادن متهم
مجازات مخفی کردن یا فراری دادن متهم
مجازات کمک به فرار مجرم
انواع دستور جلب
الف) دستور جلب عادی: هنگامی که از آدرس متهم اطلاع داریم، قاضی پیگیری دستور جلب را به یک مرکز معین ابلاغ مینماید و تنها همان مرکز میتواند پیگیری جلب را انجام دهد.
ب) دستور جلب سیار: هنگامی که از محل اقامت مرتکب مطلع هستیم، قاضی پیگیری دستور جلب را به کلیه مراکز قضایی پیگیری دستور جلب صادر مینماید.
جلب عادی چه تفاوتی با جلب سیار دارد؟
چنانچه شاکی از آدرس محل اقامت شخص متهم مطلع باشد آن را در اختیار قاضی و دادگاه قرار داده تا حکم جلب وی صادر گردد. به این نوع حکم، جلب عادی گفته میشود. در حکم جلب عادی دادگاه حکم را به کلانتری مخصوص آن محل ابلاغ خواهد کرد.
اما چنانچه شخص شاکی آدرس متهم را نداشته باشد و یا متهم متواری باشد در این شرایط به دادگاه اعلام مینماید و حکم جلب سیار صادر خواهد شد. در جلب سیار، حکم جلب به کلیه کلانتریهای منطقه قضایی صادر میگردد تا هرچه سریعتر متهم را پیدا کنند.
البته لازم به ذکر است که در پروندههای حقوقی از این قبیل حکم جلب مجازات محسوب نشده و حکم جلب تنها جهت تحت فشار گذاشتن متهم صادر خواهد شد.
حکم جلب حقوقی
وکیل کیفری اصفهان میگوید: قرار جلب حقوقی حکمی است که قاضی مربوطه طی مراحل گوناگون جهت دستگیری اشخاص صادر مینماید تا آنها در دادگاه حضور پیدا کنند.
قرار جلب در دو صورت صادر میگردد؛ گاها قاضی در جریان اجرای حکم، جهت الزام شخص به اجرای حکم، قرار جلب صادر مینماید و گاهی هم وقتی که هنوز شخص متهم نشده است، دادگاه جهت رسیدگی به حکم و بررسی تحقیقات بیشتر حکم جلب شخصی را که از وی طرح شکایت شده است، صادر مینماید.
البته در این خصوص هنوز مشخص نمیباشد که شخص متهم است یا خیر و تنها اتهام متوجه او میباشد و به این خاطر که دلایلی جهت اتهام به وی وجود دارد، قاضی این حکم را صادر مینماید.
در این شرایط نخست متهم را به دادگاه احضار میکنند و چنانچه او در دادگاه حضور نیابد، جهت رسیدگی به پرونده متهم را جلب میکنند.
ولی در دعاوی حقوقی در شرایطی امکان صدور حکم جلب وجود دارد که نتوان در هنگام اجرای حکم، مالی از بدهکار معرفی کرد و یا آنکه شخص بدهکار مالی را جهت ادای قرض خود معرفی ننماید.
از این حیث قاضی پرونده طبق ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، حکم جلب وی را صادر خواهد کرد.
حکم جلب کیفری
قرار جلب کیفری حکمی میباشد که در هر مرحله از دعوا به دستور قاضی پرونده به منظور دستگیری اشخاص صادر میگردد و بر اساس آن اشخاص در دادگاه حضور مییابند.
در دو مورد حکم جلب کیفری صادر میشود که عبارتند از:
۱- الزام شخص به اجرای حکم: مورد نخست هنگامی است که حکمی علیه شخص صادر گردیده و در مرحله اجرا است و قاضی دستور میدهد تا شخص را به منظور اجرای حکم، جلب کنند.
۲- اعمال تحقیقات گستردهتر: مورد دوم موقعی صادر خواهد شد که همچنان اتهامی علیه شخص ثابت نگردیده است. اما قاضی پرونده جهت صدور قرار جلب اقدام مینماید تا بتواند با حضور شخص تحقیقات وسیعتری کرده و به پرونده رسیدگی نماید.
در این شرایط شخص همچنان به عنوان متهم شناخته نشده است؛ اما عللی وجود دارد که اتهام را متوجه وی میکند. در این شرایط پیش از جلب، شخص را به دادگاه احضار میکنند. اما چنانچه احضاریه از سوی دادگاه را نادیده بگیرد، بهمنظور جلب او از سوی قاضی پرونده قرار جلب صادر میگردد.
بررسی انواع حکم جلب در ایران
در حقوق ایران حکم جلب به دو دسته تقسیم میشود:
۱- جلب تقویتی
احضار شخص ثالث برای بهرهمندی از اطلاعات او و محسوب کردن آن به عنوان یکی از ادله، بدون آنکه حکمی علیه ثالث صادر شود، در واقع چنین شخص ثالث مدعیعلیه نبوده و شاهد به حساب میآید.
۲- جلب ثالث
از جمله موارد طاری دادرسی میباشد که طبق آن هر کدام از اصحاب دعوا در مرحله اولیه و پژوهش قادرند شخص ثالثی را به دادرسی جلب نمایند.
ثالث مذکور عنوان اصحاب دعوا را داشته و مجلوب یا مجلوب ثالث نام داد. ( چون حکمی که صادر میگردد برای وی نیز تاثیرگذار خواهد بود.
موارد صدور حکم جلب
• در پروندههای حقوقی بهمنظور تکمیل پرونده و دستیابی به حقیقت، شهادت شهود ضرورت دارد. از این حیث به دادگاه احضار خواهند شد و در صورتی که این اشخاص بدون دلیل محکمه پسند در دادگاه حاضد نشوند، حکم جلبشان صادر میگردد.
• متهمی که به دادگاه احضار میگردد، اما بدون دلیل محکمه پسند در دادگاه حاضر نمیشود، برای وی مجددا احضاریه ابلاغ میگردد. عدم توجه او به ابلاغیه برای مرتبه دوم و حاضر نشدن در دادگاه، باعث صدور حکم جلب او خواهد شد.
• در صورت وجود احتمال فرار یا مخفی شدن متهم، از همان ابتدا حکم او صادر میگردد.
• جهت مجبور کردن متهم به اجرای حکم قطعی صادر شده از طریق دادگاه، حکم جلب صادر میشود.
• اگر اجرای حکم صادر شده به عقب بیافتد و احضاریهای جهت اطلاع متهم به وی از این مسئله ابلاغ گردد. حاضر نشدن او در دادگاه بدون دلیل منطقی، منجر به صدور حکم جلب وی خواهد شد. البته در این شرایط جلب او به جهت ابلاغ و تفهیم حکم دادگاه و وضعیت آن به وی میباشد.
• در ارتکاب جرایم مشهود، ماموران دادگستری به منظور رسیدگی به جرم وی و همچنین تکمیل پرونده، متهم را حداکثر برای ۲۴ ساعت جلب و بازداشت مینمایند.
• چسباندن هر نوع تبلیغات، اعلامیه و… بر تابلوهای ارگانهای دولتی اعم از مدارس، بیمارستانها و یا تابلوهای راهنمایی و رانندگی، جرم به حساب آمده و ضابطین نیروی انتظامی حق دارند در صورت مشاهده، شخص مرتکب را جلب کرده و تحویل مقامات قضائی مربوطه دهند.
اختفا یا فراری دادن متهم
حامد امیری وکیل خوب اصفهان میگوید: طبق قانون مجازات اسلامی مخفی کردن یا فراری دادن متهم جرم محسوب میشود و هر کسی به فردی که به حکم قانون دستگیر شده است فراری دهد یا شخصی را که به ارتکاب جرمی متهم میباشد و بر حسب قانون دستور دستگیری وی داده شده، مخفی نماید یا اسباب فرار او را مهیا سازد، مجازات میشود.
مجازات مخفی کردن یا فراری دادن متهم
به موجب ماده ۱۲۳ قانون مجازات اسلامی، مجازات مخفی کردن یا فراری دادن متهم به سه دسته تقسیم میشود:
۱- هر موقع شخصی که فراری است و محکوم به اعدام بوده، مجازات مخفی کننده یا کمک کننده به وی در فرار حبس از ۱ تا ۳ سال میباشد.
۲- چنانچه محکوم به حبس دائم یا موقت با اعمال شاقه بوده یا متهم به جرمی است که مجازات آن اعدام میباشد، به ۶ ماه الی ۲ سال حبس تأدیبی محکوم میگردد.
۳- در دیگر شرایط مجازات از یک ماه الی یک سال حبس تأدیبی خواهد بود.
مجازات کمک به فرار مجرم
وکیل باتجربه کیفری درباره مجازات کمک به فرار مجرم میگوید: بر اساس قانون مجازات کمک به متهم به این صورت مقرر گردیده است که هر فردی از وقوع جنایت یا جنحه اطلاع داشته و به جهت خلاصی مرتکب از محکومیت کمک نماید و یا اینکه برای وی مکانی فراهم آورد یا دلایل جرم را پنهان کند و یا جهت آزادی مرتکب دلایل جعلی بیان دارد که عالم به نادرستی آن باشد به ترتیب زیر مجازات میگردد:
هر زمان جرم مرتکب مستلزم حبس با اعمال شاقه یا حبس مجرد باشد، جزای مجرم از یک ماه الی یک سال حبس تأدیبی است.
در دیگر موارد محکوم به از یک ماه الی شش ماه حبس تأدیبی میشود.
افراد زیر از مجازاتهای مذکوره در این ماده و ماده قبل معاف هستند:
• زن و شوهر هر چند طلاق گرفته باشند.
• پدر و مادر و اجداد
• اولاد و نوهها
• برادران و خواهران و افرادی که با مجرم رابطه نسبی یا سببی تا درجه سوم دارند.
جمع بندی
همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادیم، فرار متهم یا مجرم به چند طریق صورت میپذیرد که در پارهای از موضوعات امکان دارد شخصی که متهم به جرمی میباشد و هنوز حکم جلب آن صادر نگردیده است و تنها دستور بازداشت او صادر گردیده است فرار کند
و همچنین امکان دارد کسی که مجرم میباشد و حکم جلب او صادر شده است متواری یا فرار کند که در هر دو نوع به مجازات تعیین شده در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد.
اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید و یا نیاز به راهنمایی وکیل کیفری دارید، میتوانید از راههایی که در سایت درج شده، با حامد امیری بهترین وکیل اصفهان ارتباط برقرار کنید.
0 دیدگاه