اصطلاح افزایش سرمایه یک واژه آشنا و در عین حال پیچیده برای فعالان بازار سرمایه است و همین پیچیدگی سبب شده تا بسیاری از افراد در درک مفهوم آن دچار چالش شوند. هر شرکت سهامی عام در زمان تاسیس با یک سرمایه اولیه کار خود را شروع میکند و تعداد سهام آن نیز متناسب با همین سرمایه مشخص میشود. برای مثال شرکتی که در زمان تاسیس با سرمایه اولیه یک میلیون ریال شروع به فعالیت کرده، دارای هزار برگه سهم خواهد بود.
گاهی شرکتها برای اصلاح و بهبود ساختار سرمایه یا تامین مالی به منظور گسترش فعالیتهای خود از جمله افزایش ظرفیت تولید، راهاندازی طرحهای توسعه و پروژههای شرکت، نوسازی ماشین آلات و …، اقدام به افزایش سرمایه میکنند. یکی از گزینههای موجود برای تامین منابع مالی مورد نیاز برای این منظور، انتشار سهام است. اما انتشار سهام باید با یک پشتوانهی مناسب صورت گیرد. تفاوت اصلی بین انواع روشهای افزایش سرمایه، نیز به محل تامین این منابع جدید بازمیگردد.
به صورت کلی افزایش سرمایه یک شرکت میتواند از چهار طریق صورت گیرد که عبارتند از:
• افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها
• افزایش سرمایه از محل سود انباشته
• افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران
• افزایش سرمایه به روش صرف سهام
در ادامه به صورت خلاصه هر کدام از این روشها را شرح خواهیم داد:
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها:
گاهی زمان زیادی از تاسیس شرکت میگذرد و به واسطه تورم و گذر زمان ارزش داراییهای شرکت رشد کرده است اما در ارزش دفتری آن لحاظ نشده. در این شرایط شرکت میتواند از طریق تجدید ارزیابی داراییهای خود مانند زمین، ساختمان، ماشینآلات، تجهیزات و …، اقدام به افزایش سرمایه کند و متناسب با درصد افزایش سرمایه و دارایی سهامدار اقدام به اعطای سهام جایزه نماید.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته:
طبق قانون شرکتها باید از زمان تاسیس، سالانه ۵ درصد سود خود را در حسابی تحت عنوان اندوخته قانونی ذخیره نمایند. زمانی که این اندوخته به ۱۰ درصد کل سرمایه شرکت یا بیشتر از آن رسید، شرکت میتواند از محل این حساب اقدام به افزایش سرمایه اسمی خود کند و به نسبت درصد افزایش سرمایه و تعداد سهام سرمایهگذاران، به آنها سهام جایزه بدهد.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران
در این روش شرکت برای تامین منابع مالی مورد نیاز خود اقدام به انتشار اوراقی تحت عنوان حق تقدم کرده و با دریافت مبلغ اسمی آن از سهامداران، اقدام به افزایش سرمایه میکند. تعداد این حق تقدم متناسب با درصد مالکیت هریک از سهامداران و همچنین درصد افزایش سرمایه است.
افزایش سرمایه به روش صرف سهام
در این روش شرکت سهام خود را به قیمتی بیشتر از قیمت اسمی و از طریق پذیرهنویسی در بازار عرضه میکند. به اختلاف بین قیمت اسمی و قیمت عرضه شده، «صرف سهام» گفته میشود. مبلغ به دست آمده یا به حساب اندوخته منتقل میشود یا اینکه به ازای آن سهام جایزه به سهامداران قبلی تعلق گیرد.
طبق مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار، لازم است شرکت تمامی مراحل افزایش سرمایه را در سایت کدال منتشر کند و سهامداران را در جریان آخرین اقدامات و مراحل قرار دهد. به صورت کلی مراحل افزایش سرمایه شامل موارد زیر هستند:
مراحل کلی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها و افزایش سرمایه از محل سود انباشته:
1. پیشنهاد هیئتمدیره در خصوص افزایش سرمایه
2. اظهار نظر حسابرس
3. ارائه مدارک و مستندات افزایش سرمایه
4. انتشار آگهی دعوت به مجمع فوقالعاده
5. برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده
6. ثبت افزایش سرمایه در سایت کدال
مراحل کلی افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حالشده سهامداران:
1. پیشنهاد هیئتمدیره در خصوص افزایش سرمایه
2. اظهار نظر حسابرس
3. ارائه مدارک و مستندات افزایش سرمایه
4. انتشار آگهی دعوت به مجمع فوقالعاده
5. برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده
6. اعلام مهلت استفاده از حق تقدم
7. انجام پذیرهنویسی حقتقدمهای استفاده نشده
8. اعلام نتایج حاصل از فروش حقتقدمهای استفاده نشده
9. ثبت افزایش سرمایه در سایت کدال
مراحل کلی افزایش سرمایه از محل صرف سهام:
1. پیشنهاد هیئتمدیره در خصوص افزایش سرمایه
2. اظهار نظر حسابرس
3. ارائه مدارک و مستندات افزایش سرمایه
4. انتشار آگهی دعوت به مجمع فوقالعاده
5. برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده
6. انجام پذیرهنویسی برای حقتقدمهای تعلق گرفته
7. اعلام نتایج حاصل از فروش حقتقدمهای تعلق گرفته
8. ثبت افزایش سرمایه در سایت کدال
باید توجه داشت که در فرایند افزایش سرمایه، به همان نسبت که تعداد سهام شرکت افزایش مییابد، قیمت هر سهم نیز تعدیل خواهد شد و در مجموع ارزش ریالی دارایی سهامداران قبل و بعد از افزایش سرمایه بدون تغییر خواهد ماند.
در نهایت لازم به ذکر است که افزایش سرمایه با ورود منابع مالی جدید به شرکت، باعث تسریع در فرآیندهای توسعهای و اقدامات لازم برای افزایش سوددهی شده و به شرکتها امکان میدهد که کارایی، عملکرد و تواناییهای اقتصادی خود را بهبود دهند.
0 دیدگاه