به گزارش زهرا ملایی خبرنگار رصد اقتصادی، تحولات اخیر در منطقه آزاد انزلی، تصویری جدید از مفهوم توسعه را در چارچوب مناطق آزاد به نمایش گذاشته است؛ توسعه‌ای که صرفاً مبتنی بر تجارت نیست، بلکه پیوندی عمیق با زیست‌بوم نوآوری، فناوری، و محیط‌زیست برقرار کرده است. این منطقه با بهره‌گیری از مشوق‌های قانونی، مزیت‌های گمرکی و مالیاتی و موقعیت جغرافیایی ممتاز، توانسته است گام‌های بلندی در مسیر جذب سرمایه‌گذاری، صادرات فناورانه و الگوسازی برای سایر مناطق آزاد کشور بردارد.
افق تازه در توسعه دانش‌بنیان
با برگزاری نشست‌های تخصصی و امضای تفاهم‌نامه‌های همکاری با مراکز نوآوری و دانشگاهی، منطقه آزاد انزلی خود را به‌عنوان بستری برای رشد و توسعه فناوری معرفی کرده است. در این مسیر، طرح‌های حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، استارت‌آپ‌ها و هسته‌های فناور در دستور کار قرار گرفته و زیرساخت‌هایی نظیر برج فناوری، مراکز رشد و فضاهای تجاری‌سازی در حال طراحی و پیاده‌سازی است.
برنامه‌ریزی برای ایجاد اکوسیستم کامل نوآوری در منطقه، از مرحله شناسایی ایده تا صادرات محصول نهایی، گواهی روشن بر جهت‌گیری آینده‌نگر این منطقه است. تأسیس دفاتر فناوری در دانشگاه‌های هم‌جوار، تلاش برای جلوگیری از مهاجرت نخبگان و حمایت از بازگشت نیروهای تحصیل‌کرده، بخشی از این چشم‌انداز فناورانه است.
توسعه زیرساختی، عامل تقویت مزیت‌های رقابتی
در راستای حمایت از بخش تولید، سه شهرک صنعتی جدید به محدوده منطقه آزاد انزلی اضافه شده‌اند. این شهرک‌ها که دارای زیرساخت‌های مناسب و موقعیت جغرافیایی راهبردی هستند، بستری جدید برای استقرار واحدهای تولیدی کوچک و فناورانه فراهم کرده‌اند. واگذاری یکی از این شهرک‌ها نیز در دستور کار قرار گرفته و زیرساخت‌های آن به مراحل نهایی نزدیک شده است.
این توسعه فیزیکی، نه‌تنها به تقویت ظرفیت‌های صنعتی منجر شده، بلکه به عنوان ابزاری برای ایجاد اشتغال، کاهش مهاجرت نخبگان و ارتقاء سطح رقابت‌پذیری محصولات تولیدی منطقه ایفای نقش کرده است.
تجارت و صادرات؛ مزیت‌های سنتی، با رویکردی نوین
منطقه آزاد انزلی با بهره‌گیری از معافیت‌های گمرکی و مالیاتی، همچنان به‌عنوان یکی از مراکز اصلی تجارت و صادرات در شمال کشور مطرح است. تمرکز بر صادرات کالاهای فناورانه و دانش‌بنیان، نقطه تمایز جدیدی برای این منطقه نسبت به گذشته ایجاد کرده است. همکاری‌های بین‌المللی با کشورهای حوزه خزر، اتحادیه اوراسیا و بازارهای هدف جدید، نشان‌دهنده تغییر رویکردی جدی در مدل صادرات منطقه است.
ایجاد مسیرهای صادراتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان، یکی از مهم‌ترین محورهای همکاری بین این منطقه و مراکز علمی کشور است. این رویکرد، بستری برای معرفی محصولات با ارزش افزوده بالا به بازارهای جهانی فراهم آورده و به شکل‌گیری برند صادراتی برای فناوری ایرانی کمک می‌کند.
محیط‌زیست؛ اولویت در توسعه پایدار
در کنار توسعه صنعتی و فناورانه، منطقه آزاد انزلی حفظ محیط‌زیست را به‌عنوان یکی از ارکان اصلی سیاست‌گذاری خود معرفی کرده است. دریافت گواهینامه‌ها و استانداردهای بین‌المللی محیط‌زیستی، تدوین شاخص‌های ارزیابی فعالیت‌های اقتصادی براساس ملاحظات زیست‌محیطی و اعطای نشان برتر مدیریت سبز به فعالین اقتصادی منطقه، بخشی از اقدامات انجام‌شده در این حوزه است.
از آنجا که این منطقه در یکی از حساس‌ترین اکوسیستم‌های طبیعی کشور واقع شده، رعایت ملاحظات زیست‌محیطی در طرح‌های توسعه‌ای اهمیت دوچندان دارد. شاخص‌های پایداری، پاک‌سازی و کیفیت آب‌های ساحلی و توسعه گردشگری پاک از جمله محورهایی هستند که در برنامه‌های اجرایی مدنظر قرار گرفته‌اند. هدف نهایی، تبدیل منطقه به الگویی از توسعه سبز در سطح ملی است.
نگاهی به مزیت‌های انسانی و منطقه‌ای
استان گیلان و منطقه انزلی با در اختیار داشتن نیروی انسانی متخصص، دانشگاه‌های معتبر و هزینه‌های پایین‌تر زندگی و تولید نسبت به مناطق مرکزی کشور، بستری ایده‌آل برای استقرار شرکت‌های فناورانه هستند. این ویژگی، از یک سو امکان کاهش هزینه‌های عملیاتی برای سرمایه‌گذاران را فراهم کرده و از سوی دیگر، به تمرکز بر جذب و بازگشت نخبگان به استان کمک می‌کند.
با شناسایی این مزیت‌ها، تمرکز بر توسعه فضاهای اشتغال فناورانه و پلتفرم‌های تسهیل‌گر همکاری بین دانشگاه‌ها، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران، مسیر توسعه منطقه را به سوی بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت انسانی سوق داده است.
منطقه آزاد انزلی امروز، فراتر از یک منطقه صرفاً تجاری و صنعتی ظاهر شده است. این منطقه در مسیر تبدیل به قطب نوآوری شمال کشور، با رویکردی یکپارچه در توسعه زیرساخت‌های فناورانه، سیاست‌گذاری صادرات فناورانه، حفظ محیط‌زیست و بهره‌گیری از سرمایه انسانی گام برمی‌دارد.
تجربه انزلی می‌تواند به عنوان الگویی موفق از ترکیب منافع اقتصادی و پایداری محیطی در سایر مناطق آزاد کشور نیز مورد استفاده قرار گیرد. آینده این منطقه، با استمرار این رویکرد چندبعدی، به‌عنوان یکی از موتورهای پیشران توسعه ملی در عرصه فناوری، صادرات، محیط‌زیست و اشتغال‌زایی روشن‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.
0 دیدگاه