یکی از بازارهای مالی جذاب برای سرمایه گذاری، بورس است که موفقیت در آن به آشنایی با مفاهیم اقتصادی و مالی نیاز دارد. در ادامه مطلب به معرفی برخی از این مفاهیم میپردازیم.
آشنایی با مفهوم افزایش سرمایه
فرایند افزایش سرمایه، روشی است که طی آن شرکتها با انتشار سهام جدید، منابع مالی مورد نیاز خود را تأمین میکنند. این منابع جدید میتوانند در جهت بهبود ساختار سرمایه، توسعه فعالیتها مانند افزایش ظرفیت تولید، اجرای طرحهای توسعه، راهاندازی پروژههای جدید و نوسازی تجهیزات و ماشینآلات مورد استفاده قرار گیرند و به ارتقای بهرهوری و رشد شرکت کمک کنند.
شایان ذکر است که هرگونه تغییر در سرمایه شرکت، صرفاً در حیطه اختیارات مجمع عمومی فوقالعاده قرار دارد. مجمع عمومی فوقالعاده با حضور صاحبان حداقل بیش از 50 درصد سهام دارای حق رای شرکت رسمیت مییابد. در روند افزایش سرمایه، انتخاب محل تامین منابع مالی نقش بسزایی دارد و میتواند تأثیر قابل توجهی بر آینده مالی و عملیاتی شرکت داشته باشد.
روشهای افزایش سرمایه
یکی از روشهای مختلف افزایش سرمایه شرکتها، افزایش سرمایه از محل اندوخته یا سود انباشته است که در آن شرکت از منابع ذخیرهشده داخلی خود (سود تقسیم نشده) به تناسب میزان افزایش سرمایه، سهم جدیدی به سهامداران اختصاص میدهد. در این شیوه، سهامداران هیچ وجهی به شرکت پرداخت نمیکنند و درصد مالکیت سهامداران نیز تغییری نمیکند.
روش دیگر، افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران است که در آن سهامداران با تزریق سرمایه جدید، به تقویت بنیه مالی شرکت کمک میکنند. در این روش، شرکت با انتشار حق تقدم خرید سهام، به سهامداران اجازه میدهد تا با پرداخت ارزش اسمی سهم، حق تقدم را به سهام تبدیل کنند. این فرایند ورود نقدینگی جدید به شرکت را تسهیل میکند، اما معمولاً زمانبر است.
همچنین افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها به شرکتها اجازه میدهد با ارزیابی مجدد ارزش داراییهای خود، ارزش فعلی آنها را در ترازنامه لحاظ کرده و از این طریق سرمایه را افزایش دهند. در شرایط عادی، داراییهای ثابت مشهود و سرمایهگذاریهای یک شرکت به میزان ارزش دفتری و بهای تمامشده ثبت میشوند، که این ارزشها پس از کسر استهلاک انباشته به دست میآیند.
در شرایط تورمی، ارزش واقعی این داراییها معمولاً بالاتر از ارزش دفتری است و شرکتها برای اصلاح ساختار مالی خود میتوانند به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها اقدام کنند که منجر به تخصیص سهام جایزه به سهامداران میشود. با این حال، این روش نقدینگی جدیدی به شرکت وارد نمیکند.
در نهایت، روش صرف سهام نیز به شرکتها امکان میدهد با انتشار سهام جدید و فروش آن به قیمتی بالاتر از ارزش اسمی، منابع مالی تازهای جذب کنند. در این شیوه، شرکت سهام خود را با قیمتی بالاتر از قیمت اسمی عرضه میکند و تفاوت قیمتها به حساب اندوخته منتقل شده یا به عنوان سهام جایزه به سهامداران قبلی اختصاص مییابد.
سهام جایزه چیست؟
سهام جایزه، سهامی است که پس از تصویب افزایش سرمایه در مجمع عمومی فوقالعاده از روشهای افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی داراییها به سهامداران فعلی بدون پرداخت وجه تخصیص مییابد. در این شیوه، ارزش دارایی سهامداران و درصد سهامداری آنها تغییر نمیکند.
در صورت افزایش سرمایه کمتر از 200 درصد، سهم چند روز پس از افشای تصمیمات مجمع، بازگشایی میشود، اما سهام جایزه پس از تکمیل فرآیند و ثبت افزایش سرمایه به پرتفوی اضافه خواهد شد. در صورتی که افزایش سرمایه بیشتر از 200 درصد باشد، سهم تا تکمیل فرایند و اضافه شدن سهام جایزه به پرتفوی سهامداران، در وضعیت مجاز قرار نمیگیرد و بازگشایی نماد انجام نمیشود.
آشنایی با حق تقدم سهام
بر اساس قانون تجارت، در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران، اولویت با سهامداران فعلی است. شرکت با انتشار "حق تقدم خرید سهام" و بر اساس درصد مالکیت و میزان افزایش سرمایه، حق تقدم مشخصی به سهامداران ارائه میدهد.
پس از تصویب افزایش سرمایه از محل مذکور در مجمع، حق تقدم به پرتفوی سهامداران افزوده میشود. نماد حق تقدم معمولاً با افزودن حرف "ح" به انتهای نماد اصلی ایجاد میشود؛ برای مثال، نماد "افقح" نشاندهنده حق تقدم خرید سهام "افق" است. جهت واریز مبلغ اسمی، سرمایه گذاران لازم است به آگهی «مهلت استفاده از حق تقدم» در سایت کدال مراجعه و نحوه واریز را مطالعه نمایند.
اگر پیش از تبدیل حق تقدم به سهم، افراد قصد داشته باشند که سهام خود را بفروشند، نیاز است که حداقل یک سهم را در پورتفو نگه دارند تا حق تقدم تبدیلشده بهطور خودکار به سبد داراییها افزوده شود.
در نهایت میتوان گفت که آشنایی با مفهوم افزایش سرمایه و سایر مفاهیم بورسی باعث میشود که سرمایه گذاران با دید جامع تری سرمایه گذاری کرده و به بازدهی بالاتری دست یابند.
0 دیدگاه