تا آوریل 2025، ارزش کل بازار استیبلکوینها به حدود 232 میلیارد دلار رسیده است؛ رقمی که نسبت به پایان سال 2019 حدود 45 برابر افزایش یافته است. در این میان، تتر (USDT) و یواسدیسی متعلق به شرکت سیرکل با هم نزدیک به 86 درصد از این بازار را در اختیار دارند. تنها سهم تتر بین 150 تا 155 میلیارد دلار برآورد میشود؛ عددی که فاصلهای چشمگیر با استیبلکوینهای الگوریتمی دارد که همچنان در حاشیه فعالیت میکنند.
این حجم گسترده، تتر را به یکی از نقدشوندهترین داراییها در بازار رمزارزها و عنصری حیاتی برای معاملات و کاربردهای دیفای (DeFi) تبدیل کرده است. در ادامه به مقایسه تتر و استیبل کوینهای الگوریتمی میپردازیم:
ترکیب ذخایر و وضعیت نظارتی
تتر بهعنوان یک استیبلکوین دارای پشتوانه مالی طبقهبندی میشود. بیش از 80٪ از ذخایر آن شامل داراییهای بسیار امن مانند اوراق خزانهداری آمریکا و پول نقد است. پژوهشی در می 2025 نشان میدهد تتر حدود 98.5 میلیارد دلار اوراق خزانه کوتاهمدت در اختیار دارد؛ عددی معادل 1.6٪ از کل عرضه این اوراق که بهتنهایی میتواند نرخ سود کوتاهمدت را تا 24 واحد پایه کاهش دهد که همین امر میتواند باعث افزایش خرید تتر نیز شود.
در مقابل، استیبلکوینهای الگوریتمی فاقد پشتوانه سنتی هستند و صرفاً با استفاده از مکانیسمهای الگوریتمی – یعنی ایجاد یا حذف توکنها بر اساس نوسان قیمت – به حفظ ارزش خود تلاش میکنند. برخی از آنها مانند DAI، تا حدی با رمزارزها وثیقهگذاری شدهاند، اما بسیاری از مدلهای خالص الگوریتمی، به سازوکارهایی شبیه «سهام سود ضرب اسکناس» متکیاند که بهشدت ناپایدار هستند.
نمونه شاخص این ناکارآمدی، فروپاشی ترا یواسدی (UST) در می 2022 است که در عرض چند روز، 45 میلیارد دلار ارزش خود را از دست داد و ضعف بنیادی این مدلها را آشکار کرد.
با تشدید فضای قانونگذاری – شامل قوانین MiCA اتحادیه اروپا و لوایح STABLE و GENIUS در آمریکا – عملکرد و ترکیب ذخایر تتر بار دیگر زیر ذرهبین قرار گرفته است. قانون STABLE الزام میکند که ذخایر تنها از سپردههای بیمهشده، اوراق خزانه یا ذخایر نزد بانک مرکزی تشکیل شوند. بهگفته جیپیمورگان، ذخایر تتر تنها حدود 66٪ با STABLE و 83٪ با GENIUS مطابقت دارند. در مقابل، یواسدیسی شرایط سختگیرانهتری را رعایت میکند و دسترسی به داراییهای نقدپذیر با کیفیت بالا دارد.
نقدشوندگی، عملکرد و پایداری
تتر همچنان پرکاربردترین دارایی برای تأمین نقدینگی بازار است. بهعنوان مثال، سرمایه در گردش آن در شبکه اتریوم در اوایل 2025 از 77.2 میلیارد دلار به 74.4 میلیارد دلار کاهش یافت که بخشی از آن به فشارهای نظارتی برمیگردد؛ اما در همین زمان، سهم یواسدیسی در حال افزایش بود.
در مقابل، استیبلکوینهای الگوریتمی تنها در برخی کاربردهای خاص دیفای، بهطور موقت مورد استفاده قرار میگیرند. با این حال، ناپایداری ذاتی آنها – پدیدهای که با عنوان «بیثباتی مشترک» شناخته میشود – باعث میشود که نتوانند ارزش خود را در برابر فشارهای بازار حفظ کنند.
همچنین در آزمونهای تنش بازار، استیبلکوینهای الگوریتمی معمولاً با شکست مواجه میشوند. فروپاشیهای معروفی همچون ترا یواسدی و پروژه آیرون فایننس (Iron Finance) نشان دادند که در نبود وثیقه واقعی، هرگونه افت اعتماد یا تقاضا میتواند به سقوط کامل منجر شود.
ریسک |
تتر (USDT) |
استیبلکوینهای الگوریتمی |
وثیقه |
دارای پشتوانه با کیفیت (عمدتاً اوراق خزانه)؛ هرچند شفافیت در گذشته محل بحث بوده است |
بدون وثیقه یا با وثیقه رمزارزی؛ ارزش از طریق الگوریتم تنظیم میشود |
نظارتی |
ممکن است برخی از ذخایر با قوانین STABLE/GENIUS مطابقت نداشته باشند |
احتمال ممنوعیت یا محدودیت شدید؛ MiCA الگوریتمیها را ممنوع کرده است |
نقدینگی |
نقدشوندگی بالا، ادغام عمیق با بازار؛ ستون فقرات نقدینگی بازار |
کاربرد محدود، آسیبپذیر در برابر خروج سرمایه ناگهانی |
ثبات قیمت |
سابقه خوب در حفظ نسبت برابری؛ نوسانات کمدامنه |
مستعد سقوط ناگهانی، نوسان شدید و از دست رفتن کامل ارزش |
سیستمی |
خرید گسترده اوراق خزانه میتواند نرخها را کاهش دهد؛ اثرات کلان دارد |
تأثیر محدود و موضعی؛ سقوط آنها به بازار گسترده مالی سرایت نمیکند |
جمعبندی: تتر یا استیبل کوین الگوریتمی؟ کدامیک در 2025 انتخاب مطمئنتری است؟
با نگاهی به روندهای بازار تا سال 2025، میتوان گفت تتر همچنان انتخاب نخست برای معاملهگران، بازارسازان و پروژههای دیفای است. پشتوانه مالی قدرتمند، نقدشوندگی بالا و پذیرش گسترده در سطح جهانی، آن را به ستون فقرات بازار رمزارزها تبدیل کرده است. در مقابل، استیبلکوینهای الگوریتمی اگرچه با هدف تمرکززدایی و نوآوری طراحی شدهاند، اما ضعفهای ساختاری و ریسک بالای سقوط ارزش، مانع از پذیرش گسترده آنها شده است.
قوانین جدید نظارتی مانند MiCA در اروپا و لوایح STABLE و GENIUS در آمریکا نیز بهوضوح نشان میدهند که آینده بازار به سمت استیبلکوینهای دارای پشتوانه و شفاف حرکت میکند. با این اوصاف، کاربران حرفهای و سرمایهگذاران نهادی باید با دقت بین نوآوری و امنیت تعادل برقرار کنند. در شرایط فعلی، تتر با وجود چالشهایی در حوزه مقررات، همچنان امنترین و کارآمدترین گزینه در میان استیبلکوینها به شمار میرود.
0 دیدگاه