اقتصاد گردشگری و اهمیت آن در توسعه کشورها

اقتصاد گردشگری یکی از پویاترین و پررونق‌ترین بخش‌های اقتصادی در جهان است که نقش مؤثری در توسعه پایدار کشورها ایفا می‌کند. این صنعت با ایجاد شغل، افزایش درآمدهای ارزی، و تقویت زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین محرک‌های رشد اقتصادی در بسیاری از کشورها شناخته می‌شود. در این مطلب، به بررسی اهمیت اقتصاد گردشگری و تأثیر آن بر توسعه، همراه با ارائه آماری از کشورهای خاورمیانه و اروپا می‌پردازیم.

سهم اقتصاد گردشگری در تولید ناخالص داخلی

طبق گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری (WTTC)، سهم صنعت گردشگری در تولید ناخالص داخلی (GDP) جهانی در سال 2022 حدود 9.2 درصد بوده است. این رقم برابر با 7.7 تریلیون دلار است که نشان از اهمیت بالای این بخش در اقتصاد جهانی دارد. علاوه بر این، گردشگری مستقیماً 333 میلیون شغل در سراسر جهان ایجاد کرده که حدود 10 درصد از کل مشاغل جهانی را شامل می‌شود.

در سطح منطقه‌ای، کشورهای خاورمیانه و اروپا نیز از این روند مستثنی نیستند.

خاورمیانه؛ منطقه‌ای با پتانسیل بالا

خاورمیانه با داشتن جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، و مذهبی، یکی از مقاصد مهم گردشگری جهان به شمار می‌آید. بر اساس گزارش WTTC، در سال 2022، صنعت گردشگری در خاورمیانه حدود 324 میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی منطقه کمک کرده است.

• امارات متحده عربی: دبی به‌تنهایی بیش از 16 میلیون گردشگر بین‌المللی در سال 2022 جذب کرده و حدود 44 میلیارد دلار از این صنعت درآمد داشته است. برج خلیفه، مراکز خرید لوکس، و امکانات تفریحی پیشرفته از دلایل موفقیت این کشور در جذب گردشگران است.
• عربستان سعودی: این کشور با پروژه‌های بزرگی مانند شهر نئوم و سرمایه‌گذاری‌های کلان در بخش گردشگری مذهبی و تفریحی، قصد دارد تا سال 2030 درآمد خود از گردشگری را به 100 میلیارد دلار برساند.
• ایران: با وجود پتانسیل‌های بالا، سهم ایران از گردشگری جهانی کم‌تر از حد انتظار بوده است. طبق آمارهای بانک مرکزی ایران، در سال 2022 گردشگری حدود 2 میلیارد دلار درآمد ارزی برای کشور به همراه داشته است.

اروپا؛ مقصد اول گردشگری جهان

اروپا با جاذبه‌های تاریخی، طبیعی، و فرهنگی خود، بزرگ‌ترین مقصد گردشگری جهان محسوب می‌شود. در سال 2022، این قاره حدود 60 درصد از گردشگران بین‌المللی را جذب کرده و بیش از 2.5 تریلیون دلار از صنعت گردشگری درآمد کسب کرده است.

• فرانسه: با حدود 80 میلیون گردشگر بین‌المللی در سال، فرانسه به‌عنوان محبوب‌ترین مقصد گردشگری جهان شناخته می‌شود. این کشور سالانه بیش از 90 میلیارد دلار از این صنعت درآمد دارد.
• ایتالیا: ایتالیا با جاذبه‌هایی مانند کولوسئوم، ونیز، و فلورانس، حدود 65 میلیارد دلار درآمد از گردشگری کسب کرده و این صنعت سهمی 13 درصدی در GDP این کشور دارد.
• اسپانیا: اسپانیا با سواحل، فرهنگ غنی، و فستیوال‌های مشهور، بیش از 70 میلیون گردشگر در سال جذب کرده و بیش از 68 میلیارد دلار درآمد دارد.

اهمیت اقتصاد گردشگری در توسعه کشورها

1. ایجاد اشتغال: صنعت گردشگری یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های اشتغال‌زا در جهان است. به‌عنوان مثال، در امارات متحده عربی، حدود 10 درصد از نیروی کار در حوزه گردشگری مشغول به کار هستند.
2. تقویت زیرساخت‌ها: توسعه گردشگری به بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل، اقامتگاه‌ها، و خدمات عمومی منجر می‌شود که می‌تواند سایر بخش‌های اقتصادی را نیز تقویت کند.
3. افزایش درآمدهای ارزی: گردشگری بین‌المللی به‌طور مستقیم به افزایش درآمدهای ارزی کشورها کمک می‌کند. برای نمونه، ترکیه با جذب بیش از 50 میلیارد دلار در سال 2022 یکی از موفق‌ترین کشورها در این حوزه بوده است.
4. توسعه فرهنگی و اجتماعی: گردشگری نه‌تنها اقتصاد، بلکه تبادلات فرهنگی و آشنایی با آداب‌ورسوم ملت‌ها را تقویت می‌کند.

نتیجه‌گیری

اقتصاد گردشگری با ظرفیت بالای خود، نقش مهمی در توسعه پایدار کشورها ایفا می‌کند. سرمایه‌گذاری در این صنعت، نه‌تنها به رشد اقتصادی منجر می‌شود، بلکه ارتباطات بین‌فرهنگی را تقویت کرده و به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک می‌کند. برای بهره‌برداری بهتر از این فرصت، کشورها باید زیرساخت‌ها و سیاست‌های خود را برای جذب گردشگران بهبود دهند.

برای مطالعه اخبار و تحلیل‌های بیشتر درباره صنعت گردشگری در ایران و جهان، می‌توانید به وب‌سایت اقتصاد گردشگری مراجعه کنید.

اقتصاد گردشگری و اهمیت آن در توسعه کشورها