چرا اینترنت دانشجویان رایگان نشد ؟

به گزارش رصداقتصادی به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، شیوع کرونا و شروع کلاس‌های مجازی دانشگاه‌ها حاشیه‌ها و انتقادات زیادی را از سوی جامعه دانشجویان کشور در پی داشته است. این اعتراض‌ها در ابتدا درباره کیفیت پایین آموزش‌های مجازی و فراهم نبودن زیر ساخت‌های لازم بود و سپس به موضوعاتی مثل نحوه برگزاری امتحانات پایان ترم و آزمون‌های مجازی کشیده شد.

برخی از این مشکلات با اعتراض‌های دانشجویان و رسیدگی مسئولان رفع شد، اما مشکلی که از همان ابتدا یعنی بیش از دو ماه پیش مطرح بود و همچنان ادامه دارد و به زخم لای استخوان بسیاری تبدیل شده؛ تامین هزینه اینترنت برای شرکت در کلاس‌های مجازی است.

شاید در نگاه برخی هزینه اینترنت موضوعی خاص و قابل طرح نباشد، اما بسیاری از خانواده‌ها هستند که در شرایط اقتصادی موجود تامین این هزینه به مشکلی حاد برای آن‌ها تبدیل شده است. در اولین گام وزارت ارتباطات خبر از رایگان شدن اینترنت دانشگاه‌ها داد، ولی با گذشت بیش از ۶۰ روز از آموزش‌های مجازی و مشخص نبودن پایانی بر این کلاس‌های مجازی هر روز بر نگرانی دانشجویان افزوده می‌شود و خبری از رایگان شدن اینترنت هم به گوش نمی‌رسد.

دفاعیات وزارت ارتباطات در رایگان کردن اینترنت دانشگاه‌ها

ستار هاشمی، معاون فناوری وزیر ارتباطات در خصوص دلایل تاخیر اتصال رایگان سامانه‌های مجازی دانشگاه‌ها توضیح داد و گفت: در پی مطرح شدن بیماری کرونا و احتمال شیوع آن در کشور، موضوع رایگان کردن اینترنت دانشگاه‌ها در وزارت ارتباطات در اوایل اسفند در دستور کار قرار گرفت.

او ادامه داد: رایگان شدن اینترنت کاملاً به صورت داوطلبانه بود و براساس مسئولیت اجتماعی خود، مکاتبه‌ای را با وزارت علوم انجام دادیم و آمادگی خود را برای رایگان کردن ترافیک دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی علاقه‌مند که مطالب و دوره‌های آموزشی شان را بر بستر شبکه ملی اطلاعات ارائه می‌دهند، اعلام کردیم.

هاشمی گفت: پس از مکاتبه ما با وزارت عتف، این وزارتخانه نیز مکاتبه‌ای را با دانشگاهیان و مراکز آموزشی انجام داد و لیست اولیه را پس از تجمیع، در اختیار وزارت ارتباطات قرار داد. اما به صورت طبیعی این لیست اولیه، یک سری نواقصی داشت که در تعاملی که با مجموعه وزارت علوم داشتیم نواقص مرتبط با این لیست مرتفع شد؛ نهایتاً لیست دانشگاه‌ها به اپراتور‌های ارائه دهنده خدمات پهنای باند، ابلاغ شد.

معاون وزیر ارتباطات بیان کرد: هم اکنون اتصال به این سامانه‌ها برای دانشگاه‌هایی که اطلاعات مربوطه خودشان را برای وزارت علوم ارسال کردند و وزارت علوم این لیست را برای وزارت ارتباطات ارسال کرده باشد؛ رایگان است. به این معنی که هم دانشجویان و هم استادان دانشگاه‌ها برای راهیابی ترافیکشان به این سامانه‌ها، هیچ هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند.

واکنش وزیر علوم به وعده رایگان شدن اینترنت دانشجویان

عدم تحقق این وعده‌ها و ادامه پیدا کردن آموزش مجازی دانشگاه‌ها و همچنین اعلام برگزاری امتحانات پایان ترم به صورت مجازی و خواسته دانشجویان برای تسریع در عملیاتی شدن این اقدام تا جایی پیش رفت که منجر به نامه نگاری وزیر علوم با وزیر ارتباطات شد.

وزیر علوم در این نامه خطاب به وزیر ارتباطات گفته است: بررسی‌های میدانی از دانشگاه‌ها نشان می‌دهد ابلاغیه کاهش تعرفه اینترنت به اپراتور‌های ارائه دهنده خدمات پهنای باند هنوز جنبه عملیاتی نیافته است. غلامی در این نامه از جهرمی خواسته بود با توجه به محدودیت زمانی موجود اقدام لازم در این خصوص صورت گیرد و تفاهم نامه تکمیلی برای هم افزایی در این راستا با وزارت عتف تنظیم شود.

بلافاصله پس از یک روز از انتشار این نامه وزارت ارتباطات نسبت به آن واکنش نشان داد و معاون این وزارتخانه خبر از رایگان شدن اینترنت آموزش مجازی و ابلاغ آن به همه اپراتور‌ها خبر داد. این در حالی است که شواهد و بررسی‌ها از دانشگاه‌ها و دانشجویان حاکی از آن است که این اقدام به طور کامل اجرایی نشده است.

حالا با گذشت چندین روز از نامه نگاری و وعده‌های واهی وزارت ارتباطات، هزینه اینترنت سامانه‌های مجازی رایگان نشده و یا صرفاً برخی اپراتور‌ها اقدام به عملیاتی کردن این موضوع کرده‌اند.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که در جلسه معاونین آموزشی دانشگاه‌ها که در ۹ اردیبهشت برگزار شد مهمترین معضل اینترنت بود.

دانشجویی با انتشار پیامی در فضای مجازی نوشته است: در کنار مسئله دانشجو‌هایی که مشکل کیفیت مطلوب اینترنت را دارند، دانشجویان بی بضاعتی هستند که حتی امکان خرید بسته‌های اینترنتی را ندارد. در حالی که این حق تمامی دانشجویان است که برای شرکت در کلاس‌های مجازی، هزینه شخصی پرداخت نکنند.

دانشجوی دیگری نوشته: امیدواریم دولت هزینه بسته‌های اینترنت اپراتور‌ها و خانگی را در این وضع کاهش دهد و ترافیک سایت‌های مورد استفاده دانشجویان و دانش آموزان رایگان شود.

دانشجویی با بیان اینکه یکی از زیرساخت‌های لازم آموزش مجازی در شرایط جاری اینترنت داخلی است، نوشت: شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت را مجبور کنید به فروش بسته‌های ارزان قیمت اینترنت داخلی تا بابت حضور در کلاس‌های درس به دانش آموزان و دانشجویان، معلمان و استادان هزینه اضافی تحمیل نکنند.

دانشجوی دیگری وزیر را خطاب مشکلات خود قرار داده و نوشته است: آقای وزیر، آموزش مجازی به طور میانگین برای یک ساعت تدریس استاد چقدر اینترنت مصرف می‌کند؟. با وجود قیمت‌های بالای بسته‌های اینترنت، من که دانشجوی دانشگاه پیام نور بوکان هستم، امکان استفاده از این روش را ندارم. لطفا فکری به حال ما دانشجویان کنید.

عدم ارائه اینترنت رایگان، کُندی و قطعی اینترنت مشکل آموزش مجازی

حیاتی، معاون آموزشی دانشگاه تبریز با اشاره به ارائه ۹۵ درصد دروس به صورت مجاری گفت: امروز مشکل اصلی در خصوص آموزش مجازی، عدم ارائه اینترنت رایگان، کُندی و قطعی اینترنت است.

انتقاد از گرانی و کندی اینترنت

سلیمی، معاون آموزشی دانشگاه رازی کرمانشاه همچنین به معضلات دیگری در این زمینه از قبیل مشکل حضور دانشجویان دکتری به دلیل نبود غذا و امکانات خوابگاهی، چگونگی تخفیف شهریه‌ها و بخشودگی سنوات اضافی و چگونگی پرداخت حق‌التدریس آموزش‌های مجازی اشاره کرد.

او با اعلام اینکه ۹۵ درصد کلاس‌های این دانشگاه به صورت برخط برگزار می‌شود، گفت: اگر کلاس‌های برون‌خط را هم به این آمار اضافه کنیم این آموزش‌ها به صد در صد می‌رسند.

سلیمی با انتقاد از گرانی و کُندی اینترنت که باعث به وجود آمدن مشکل در برگزاری کلاس‌های مجازی می‌شود، تنوع بخشی به شیوه‌های ارزیابی دانشجویان، تأخیر در برگزاری آزمون‌های سراسری و کلاس‌های عملی را پیشنهاد کرد.

انتقاد از عدم ارائه اینترنت رایگان در دانشگاه‌ها

افشاری فرد، معاون آموزشی دانشگاه شیراز با اشاره به هماهنگی با ۱۲ دانشگاه منطقه در خصوص برگزاری امتحانات پایان ترم به صورت مجازی گفت: در خصوص حذف دروس و حذف ترم، وحدت رویه داریم به طوری که حذف ترم را به عهده کمیسیون موارد خاص گذاشته‌ایم و حذف دروس را ۱۲ واحد برای کارشناسی و ۶ واحد برای کارشناسی ارشد اعلام کردیم. برنامه ریزی کرده‌ایم که با همه دانشجویانی که در سر کلاس مجازی حاضر نمی‌شوند تماس گرفته شود تا مشکلات شان را برطرف کنیم.

افشاری فرد با انتقاد از عدم ارائه اینترنت رایگان در دانشگاه‌ها گفت: در دانشگاه شیراز طرح همیار دانشجو در حال اجراست.

نبود اینترنت رایگان، معضل آموزش مجازی

احتشام زاده،  معاون آموزشی دانشگاه شهید باهنر کرمان با اعلام اینکه این منطقه شامل مراکز آموزش عالی سه استان کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان می‌شود، گفت: لازم است که محتوای آموزش‌های مجازی بررسی و تدوین شوند.

او همچنین عدم ارائه اینترنت رایگان و مقاومت برخی از استادان و دانشجویان با ارائه کلاس‌ها به صورت مجازی را از معضلات این روش اعلام کرد.

پیش قدم ، معاون آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد با انتقاد از عدم دسترسی برخی از دانشجویان به اینترنت گفت: ما با دانشجویان قرارداد کلاس حضوری امضا کرده‌ایم و لازم است در شرایط کنونی به آنان سهل بگیریم.

آخرین جزئیات رایگان شدن اینترنت دانشگاه‌ها

علی اکبر صفوی، رئیس کارگروه سیاست گذاری و نظرات تخصصی آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی درباره آخرین جزئیات رایگان شدن اینترنت دانشگاه‌ها گفت: تا چند وقت پیش یک اپراتور اعلام کرده که اینترنت دانشجویان را رایگان کرده است و هم اکنون چندین اپراتور به طور رسمی رایگان شدن اینترنت را عملیاتی کرده اند.

صفوی ادامه داد: ابتدای امر در شروع سال نو لیستی از دانشگاه‌ها به اپراتور‌ها ارسال شد، اما بعد از این تاریخ، به دلیل اینکه تعداد کلاس‌های دانشگاه‌ها افزایش پیدا کرده است آی‌پی‌ها بیشتر شده و بسیاری از دانشگاه‌ها تا ابتدای سال اطلاعات آی‌پی‌های خود را برای ما ارسال نکرده بودند. چند روز پیش آخرین لیست دانشگاه‌ها را به وزارت ارتباطات اعلام کردیم. دانشگاه‌ها باید در این هفته با اپراتور‌های خود مکاتبه کنند تا معلوم شود اینترنت رایگان برای آن‌ها اعمال شده است یا خیر.

۷۷۰ آدرس اینترنتی دانشگاهی در انتظار رایگان شدن

کارگروه آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم در همین راستا طی یک‌ماه و نیم گذشته تعداد ۴۰۵ آی‌پی را برای رایگان شدن حجم اینترنت دانشگاه‌ها به وزارت ارتباطات ارسال کرده است تا وزارت ارتباطات نیز آن را به اپراتور‌ها ابلاغ کند. از این مجموع حدود ۲۲۰ مورد آن مربوط به دانشگاه‌های دولتی، حدود ۷۰ مورد مربوط به دانشگاه‌های وزارت بهداشت، حدود ۳۵ مورد مربوط به حوزه‌های علمیه و حدود ۸۰ مورد آن مربوط به دانشگاه‌های غیرانتفاعی است که رایگان شده است.

براساس این گزارش وزارت علوم روز گذشته جدیدترین لیست آی‌پی‌های دانشگاه‌ها را برای رایگان شدن اینترنت به وزارت ارتباطات ارسال کرد که مجموع ۷۷۰، آی‌پی را شامل می‌شود. از این تعداد، ۳۷۴ مورد آن مربوط به دانشگاه‌های دولتی، ۲۸۳ مورد مربوط به دانشگاه‌های غیرانتفاعی، ۳۰ مورد مربوط به دانشگاه پیام نور، ۳۰ مورد مربوط به دانشگاه‌های فنی حرفه‌ای و ۵۰ مورد مربوط به جهاد دانشگاهی است.

دانشجویان و وزارت علوم ناراضی از رایگان نشدن اینترنت دانشجویان

باوجود اینکه زمان زیادی از اعلام وزارت ارتباطات از رایگان شدن آموزش مجازی می‌گذرد و اصرار بر رایگان شدن اینترنت دارند، فریاد دانشجویان گوش عالم را کر کرده و وزارت علوم را هم به واکنش کشانده است اما هنوز خبری موثق و امید دهنده‌ به گوش دانشجویان نرسیده است.

با توجه به مشخص نبودن بسته شدن ویروس کرونا در کشور و پیش بینی مسئولان مبنی بر احتمال ادامه دار شدن ترم مجازی در ترم پیش رو ، انتظار می‌رود این وعده هر چه زودتر محقق شود تا در شرایط کنونی که بسیاری از سرپرستان خانوار بیکار شده و دانشجویانی که برای تامین هزینه تحصیل خود به کار‌های پاره وقت می‌پرداختند و اکنون امکان ادامه شغل را از دست داده اند؛ از بار استرس و نگرانی‌های دانشجویان کاسته شود و از سوی دیگر در کیفیت ادامه تحصیل دانشجویان اضافه شود.

با تمام این تفاسیر هنوز مشخص نیست که این خواسته قشر دانشجو چه زمانی محقق می شود و وعده رایگان شدن اینترنت دانشجویان، رنگ واقعیت به خود می‌گیرند.