تبعات و چرایی افزایش نرخ تایر و کمبود برخی از سایزهای لاستیک

به گزارش رصد اقتصادی،  تایر به عنوان یک محصولی در صنعت حمل‌ونقل شناخته می‌شود که تغییر قیمتی آن همانند دیگر لوازم یدکی خودروها و بنزین می‌تواند تاثیری نه چندان مطلوب درافزایش قیمت کالاهای اساسی ناشی از رشد قیمت لاستیک در حمل ونقل بگذارد. مراکز متعددی در شهر تهران و یا شهرهای دیگر در سراسر کشور وجود دارند که عرضه کننده و فروشنده انواع لاستیک دولتی ایرانی و لاستیک خارجی در برندهای مختلف و همچنین قیمت‌های متفاوت هستند که به عنوان بورس فروش لاستیک شناخته شده اند. نگاهی بر قیمت‌های ارائه شده توسط این مراکز به جز فروشگاه‌های آزاد و پراکنده که قیمت‌های غیرواقعی ارائه می‌کنند، نشان می‌دهد که بازار سیاه لاستیک نیز در حال شکل‌گرفتن است.

در سالی که جهش تولید با مشارکت مردم نامگذاری شده است، چرا باید فشار بی‌رویه و بدون ضابطه بر اقشار مختلفی که نوعی حمایت از آنها در روند تولید برای کاهش اثرات تورمی نام برده‌ می‌شود، بدون حمایت آورده شود. آیا نهادهای نظارتی و سازمان بازرسی و تعزیرات نباید فکری به حال این امر کنند تا دوباره شاهد یک بازار سیاه دیگر نباشیم. چطور می‌شود که حمایت از مردم را در جهت کسب منافع عده‌ای خاص آن هم در سالی که شعار تحققی آن برای عبور از بحران‌ها و نوسانات اقتصادی «مشارکت مردمی در جهش تولید» نام‌گذاری شده است؟

مدیرمسئول رسانه تایرنیوز در این رابطه می‌نویسد: «هر چند سیاهی رنگ لاستیک، نشان از سلامت و قدرت و هیبت آن دارد، اما سیاهی بازارش، نشان از بی تدبیری، بی توجهی و ناشی از عدم درک صحیح  دست اندرکاران  امر از این صنعت و بازار آن دارد؛ بازاری که به صورت طبیعی پیش می رفت و مصرف کننده و تولیدکننده توازن برقرار کرده بودند و واردکنندگان رسمی و قاچاق هم در این توازن مصرف و تولید، جای خود را باز کرده و در نهایت، همراهی هر دو، کمبود مختصر را جبران می کرد، ضمن اینکه تامین کنندگان ارز، هوای  کارخانه های لاستیک سازی را برای افزایش تولید و کارخانه ها هم، هوای بازار و ارز و صادرات را داشتند. یکی از دلایل برهم خوردن بازار، حذف ارز کارخانه های تایر است و دست اندرکاران، به بهانه کمبود ارز و مشکلات جاری تحریم و هزار دلایل دیگری که برای خودشان شاید موجه می نمود، از پرداخت ارز لازم به تولیدکنندگان لاستیک امتناع کردند و کارخانه ها به دلیل نبود ارز، با مشکل تولید و کم شدن آمار عرضه تایر، مواجه شدند، این کمبود ارز و عدم تخصیص آن یک ماه و دو ماه نبود که کارخانه ها، از جیب بخورند و آنچه دارند مصرف کنند، بلکه بیش از ۶ ماه  به طول انجامید و ارز کارخانه های تایرسازی تامین نشد.»

سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر نیز با بیان اینکه همچنان در سال جاری نیز با قیمت گذاری تایر با یکسری از مشکلات مواجه شده بودیم چرا که قیمت گذاری دستوری صنعت تایر کشور را فرساینده کرده است، تاکید می‌کند: «صنعت تایر کشور با توجه به افزایش هزینه‌ها و نرخ دلار با مشکل مواجه شده و کنترل ظرفیت تولید با افزایش هزینه‌ها بسیار سخت شده است. به دلیل تورم، قیمت مواد اولیه و نهاده‌های تولید به صورت مستمر افزایش می‌یابد، اما قیمت گذاری دستوری باعث می‌شود که قیمت کالای نهایی به صورت پلکانی تغییر کند. قیمت خرید مواد اولیه وارداتی و حتی داخلی با خرید قبلی مشابه بسیار متفاوت است و عدم تثبیت قیمت‌ها حتی در فاصله زمانی کوتاه مدت، ثابت نگه داشتن قیمت‌های محصولات تولیدی را برای صاحبان این صنعت غیر امکان کرده است.»

متاسفانه به دلیل عدم توازن در تولید و تقاضا، تایرهای سایز ۱۵ که مصرف کمتری دارد حدود ۱۰ درصد افزایش قیمت داشته و این مسئله واحد صنفی عرضه‌کننده را با مشکل رسوب کالا مواجه کرده است و همین انباشت می‌تواند تبعات سنگینی بر صنعت تایر کشور وارد کند و البته این مشکل سال هاست که گریبان این بخش از صنایع کشور را گرفته است.

طی سه سال اخیر بازار لاستیک دستخوش تلاطم شده و با دو نرخی شدن آن بسیاری از مردم که توان خرید لاستیک به قیمت آزاد را ندارند سراغ سهیمه های دولتی رفتند. سهیمه هایی که در سال دو بار به هر خودرو اختصاص پیدا می کند. ولی در لاستیک های پرمصرف رینگ 13 و 14 این موضوع فرق می کند و به دلیل عدم افزایش قیمت آن و سود آور نبودنش برای تولید کننده عرضه آن در بازار محدود شده است. در این میان اختصاص ارز برای وارد کردن تایر چینی و هندی جهت آرام کردن این بازار راهکاری تکراری است که مسئولان دولتی سال گذشته پیش گرفتند .

شاید دیگر خبری از صف‌های طویل خرید تایر از نمایندگی‌های عرضه لاستیک خودرو در شهری مثل تهران نباشد، اما دسترسی به این محصول مورد نیاز شهروندان همچنان با مشکل است. افزایش ۲۰ درصدی قیمت تایر در همین ابتدای سال کار را برای مصرف کنندگان این محصول ضروری سخت‌تر کرد. ضروری است تا مسئولین و نهادهای ذیربط به این موضوع با قید فوریت ورود کرده و درجهت جلوگیری از تلاطمات ناشی از افزایش بی‌رویه نرخ تایر و کمبود لاستیک در برخی از سایزهای رینگی اقدام کنند تا تبعات آن دامن اقلام دیگر و کالاهای اساسی و در نهایت فشار بر اقشار مختلف مردم را نگیرد.

تبعات و چرایی افزایش نرخ تایر و کمبود برخی از سایزهای لاستیک